شناسایی گونه (Callista umbonella (bivalve: Veneridae با تاکید بر مطالعات مورفولوژیک و مولکولی

مطالعه حاضر به بررسی شناسایی دقیق دوکفه‌ای Callista umbonella  در ساحل نایبند با استفاده از مطالعات ریخت‌شناسی و مولکولی پرداخته است. بدین منظور در اردیبهشت سال 1395 از دوکفه‌ای‌های این گونه نمونه ­برداری صورت گرفت. جهت ثبت ویژگی­ های مورفولوژیک  مانند شکل کفه­ ها، تزیینات روی کفه‌ها، شکل آمبو، موقعیت، تعداد و شکل دندان‌های لولایی و رنگ عکس ­برداری انجام شد. جهت مطالعات مولکولی، DNA نمونه­ ها با استفاده از روش CTAB استخراج و قطعه ژنی زیر واحد یک سیتوکروم اکسیداز میتوکندری (COI) تکثیر و توالی­ یابی شد. نتایج شناسایی ­های مورفولوژیک، نشان داد تمامی نمونه‌ها به احتمال قوی متعلق به جنس Callista گونه C.umbonellaاز خانواده Veneridae می‌باشند. در مجموع تعداد  17 توالی به­ دست آمد. به­ جز نمونه شماره 9 (NI9)بلاست  توالی­ های نمونه‌های مطالعه حاضر بیش ­ترین درصد شباهت را با گونه  DQ184850)Turtonia minuta )از خانواده Veneridaeنشان دادند. نمونه شماره 9 (NI9) بیش ­ترین شباهت را با گونه (Costacallista impar (DQ184808 نشان داد که این گونه نیز از خانواده Veneridae محسوب می‌شود. ترسیم درختان و هم ­ترازی این توالی‌ها در بانک ژن فقط توانست تعلق آن­ ها را به خانواده Veneridae اثبات کند. نتایج توپولوژی درختان تکاملی برای هرسه آنالیز(Maximum parsimony, Maximum likelihood) در هر 17 توالی نشان دادند، توالی نوکلئوتیدی ژن COI، در تمام نمونه‌ها که به ­عنوان یک گونه معرفی شده­ اند، یکسان نیست. با توجه به این­ که از نظر مورفولوژی شباهت زیادی در میان نمونه‌ها مشاهده شد با این‌حال اختلافات ژنتیکی در درختان ترسیم شده نشان داد احتمال پدید آمدن گونه‌ای جدید را نیز ممکن است وجود داشته باشد و با بررسی‌های بیش ­تر و مطالعات دقیق‌تر مورفولوژی و نشانگرهای مولکولی بیش ­تر نظر قاطعانه‌تری ارائه داد.